نمای رومی و 10 نکته کلیدی در مورد آن

زمان مطالعه: 9 دقیقه

مقدمه

نمای رومی یا کلاسیک ساختمان در سال‌های اخیر، به‌دلیل شکوه و جزئیات پیچیده‌اش به‌عنوان یکی از رایج‌ترین، محبوب‌ترین و زیباترین سبک‌های نما مورد توجه بسیاری از مردم قرار گرفته است. طراحی متمایز این سبک ترکیبی هماهنگ از ظرافت کلاسیک و زیبایی چشمگیر ارائه می‌دهد و آن را به انتخابی محبوب برای ساختمان‌ها و سازه‌های شهری تبدیل کرده است. زیوان پلاس در این مقاله نمای رومی یا کلاسیک را به‌صورت جامع و مختصر بررسی کرده است و به ویژگی‌ها و عناصر طراحی آن می‌پردازد. در ادامه با ما همراه باشید.

چرا نمای رومی؟

نمای رومی یک سبک ساختمانی منحصربه‌فرد و محبوب است که شامل اجزای پیچیده و استفاده از سنگ‌های خاص می‌شود. دلیل محبوبیت این سبک را می‌توان در ظاهر باشکوه آن جستجو کرد. طراحی پیچیده، آماده‌سازی دقیق و روش اجرای خاص، از مسائل اساسی در ساخت نماهای سنگی رومی برای ساختمان‌ها و سازه‌های شهری محسوب می‌شوند. در ادامه به دلایل اصلی محبوبیت نما ساختمان رومی اشاره خواهیم کرد.

1. ظاهر باشکوه
   این سبک حس لوکس بودن و ظرافت را به نمایش می‌گذارد و با ستون‌های باشکوه، حکاکی‌های تزئینی و فرم‌های متقارن خود جلب توجه می‌کند.
2. عناصر پیچیده
   این سبک شامل عناصر پیچیده‌ای مانند قوس‌ها، گچ‌بری‌های تزئینی و سنگ‌کاری‌های دقیق است که نشان‌دهنده مهارت و دقت در طراحی و اجرا هستند.
3. استفاده از سنگ‌های خاص
   استفاده از سنگ‌های باکیفیت مانند تراورتن، مرمر و گرانیت به دوام و زیبایی ماندگار این نما کمک می‌کند.
4. آماده‌سازی و اجرای تخصصی
   ساخت نمای رومی نیازمند رویکردی دقیق است، از طراحی و انتخاب مصالح گرفته تا اجرای دقیق، تا نتیجه نهایی بتواند جوهره معماری کلاسیک را به تصویر بکشد.
5. اهمیت در طراحی شهری
   این سبک، به دلیل طراحی متقارن و نظم‌محور، در شکل‌دهی به محیط‌های شهری منسجم و هماهنگ موثر است. بنابراین می‌تواند به عنوان الگویی هماهنگ برای طراحی یکپارچه مناطق شهری مورد استفاده قرار گیرد.

ویژگی‌های طراحی نمای رومی

طراحی نمای رومی ساختمان الهام‌گرفته از معماری و سبک کلاسیک ساختمان‌های روم و یونان باستان است. تاریخ نمای کلاسیک به قرن پنجم میلادی و زمان شکوفایی تمدن و هنر یونان بازمی‌گردد. جامعه و فرهنگ یونان در قرن پنجم میلادی شکوفا شد و تاثیر عمیقی بر تمدن روم گذاشت. بنابراین، معماری کلاسیک یونان در قرن‌های چهارم و پنجم میلادی تکامل یافت. به‌دلیل فتوحات آن زمان، دو جامعه روم و یونان بیشتر مناطق جهان را تسخیر کردند. به همین دلیل، کشورهای زیادی در بخش‌های مختلف جهان تحت تأثیر فرهنگ و معماری یونان و روم قرار گرفتند.

در طراحی نمای رومی یا کلاسیک، از مصالحی استفاده می‌شود که نمای ساختمان را منحصربه‌فرد می‌کنند. معمولاً در سبک رومی، سنگ به‌عنوان ماده اصلی بیشتر از سایر مصالح استفاده می‌شود تا شکوه بیشتری به ساختمان ببخشد. سنگ‌های رنگ روشن در نمای رومی تاثیری اصیل و باشکوه ایجاد می‌کنند. همچنین تزیینات و ابزارهای مربوط به کتیبه‌ها و سرستون‌ها را به خوبی به نمایش می‌گذارند. به همین دلیل، سنگ‌های تراورتن با رنگ‌های روشن، به‌ویژه رنگ کرم، اغلب در نمای رومی ساختمان‌ها به کار می‌روند.

اما بخشی از نما که آن را به سبک رومی و کلاسیک متمایز می‌کند، استفاده از قوس‌ها، ستون‌ها و جزئیات دیگری است که نمای ساختمان را شاخص و اصیل می‌کنند. در این سبک از نما، تناسب و تقارن در ترکیب عناصر بسیار حائز اهمیت است. علاوه بر این، استفاده از نورپردازی در این سبک رایج است، زیرا باعث می‌شود شکوه و عظمت نما بیشتر به نمایش گذاشته شود.

عناصر طراحی نمای رومی

• استفاده از ستون‌های سنگی بزرگ: ستون‌های سنگی با ارتفاع بالا همراه با سرستون‌های قالب‌ریزی شده
• استفاده از کتیبه‌ها و پنل‌های سنگی: کتیبه‌ها، پنل‌های سنگی، طرح‌های گل‌سنگی، تاج‌ها و سنگ‌نوشته‌ها بخصوص در سردر نما رومی
• استفاده از مجسمه‌ها: نصب مجسمه‌ها در ورودی‌ها، روی ستون‌ها در داخل و خارج ساختمان
• استفاده از قطعات تولیدی پیش‌ساخته: مانند سرستون‌ها و دیگر اجزای پیش‌ساخته برای ستون‌ها

استفاده از سنگ در طراحی نمای رومی

همانطور که ذکر شد، در طراحی نمای رومی ساختمان مخصوصا نمای رومی ساختمان دو طبقه تا سه طبقه عمدتا از سنگ تراورتن یا پرسلان سفید استفاده ‌می‌شود. دلیل اصلی استفاده از این سنگ‌ها به ترکیب آن‌ها برمی‌گردد. مثلا سنگ تراورتن دارای بافتی متخلخل است که نسبت به دیگر سنگ‌ها سبک‌تر است و همچنین ویژگی‌های محیطی لازم برای استفاده در فضاهای باز را دارد. در صورت استفاده از تراورتن، بهترین انواع آن می‌تواند شامل تراورتن‌های عباس‌آباد، آتشکوه یا دره‌بخاری باشد. در میان انواع سنگ‌های پرسلان، الیگودرز و ازنا می‌توانند گزینه‌های مناسبی برای سنگ نما رومی باشند.

با این حال، برخی از طراحان و کارفرمایان برای کاهش هزینه‌های ساخت نما رومی کلاسیک، از سیمان سفید به‌جای سنگ استفاده می‌کنند. در ساختمان‌های چند طبقه یا بلند مرتبه، این متریال در طبقات بالایی که در گستره دید نزدیک نیستند استفاده می‌شوند. دلیل این انتخاب به قیمت بالای سنگ تراورتن باز می‌گردد. این روش باعث کاهش هزینه‌های ساخت بدون کاهش زیبایی ظاهری نمای رومی می‌شود.

استفاده از سیمان در طراحی نمای رومی

استفاده از سیمان در ساختمان کلاسیک بیشتر در طراحی نمای رومی ویلا مشاهده می‌شود. علاوه بر سنگ و سیمان، در نمای رومی یا کلاسیک از بتن الیافی شیشه‌ای نیز استفاده می‌شود، زیرا این نوع بتن به‌راحتی به اشکال دلخواه قالب‌گیری می‌شود و در نتیجه هزینه‌های برش و شکل‌دهی آن نسبت به برش و شکل‌دهی سنگ کمتر است. در واقع، سنگ‌های گرانبها مواد اصلی هستند که شکوه، عظمت و اصالت را به نمای رومی ساختمان می‌بخشند. برای کارفرمایانی که از لحاظ بودجه محدودیت دارند ولی همچنان عاشق شکوه و عظمت این سبک از طراحی هستند نما رومی سیمانی بهترین گزینه است.

استفاده از بتن الیافی شیشه‌ای در نمای رومی

در ساخت نما رومی جدید، استفاده از بتن الیافی شیشه‌ای (GRC) به‌جای سنگ رایج شده است. در این روش بتن به راحتی با اشکال دلخواه قالب‌گیری می‌شود و هزینه‌های ساخت و تولید قطعات پیش‌ساخته کاهش می‌یابد. این روش نوین، به‌ویژه برای تولید نمای رومی، مزایای زیادی دارد و در بسیاری از پروژه‌ها به‌طور گسترده استفاده می‌شود.

سنگ‌کاری مصنوعی برای نمای رومی

ابزارهای مصنوعی معمولاً به ابزارهایی اطلاق می‌شوند که از سنگ‌های طبیعی ساخته نمی‌شوند و به‌جای آن از مواد مصنوعی مانند کورینت، PVC، سیمان و رزین پلیمر در ساخت آن‌ها استفاده می‌شود. این ابزارهای مصنوعی نمایی شامل سرستون‌ها، پایه ستون‌ها، تاج‌ها و غیره هستند. استفاده از این ابزارها در نمای رومی ساختمان‌ها مزایای زیادی دارد، از جمله سبک‌تر بودن تا 60% نسبت به سنگ‌های طبیعی، که به کاهش وزن و هزینه‌های ساخت کمک می‌کند.

مزایای استفاده از ابزارهای مصنوعی در نمای رومی

1. سبک‌تر بودن: استفاده از ابزارهای مصنوعی باعث می‌شود تا نما تا 60% سبک‌تر از سنگ‌های طبیعی شود.
2. صرفه‌جویی در هزینه‌ها: ابزارهای مصنوعی هزینه کمتری برای ساخت و نصب دارند.
3. ساخت قطعات پیش‌ساخته: اجزای حجمی و ابزارهایی که در نمای رومی استفاده می‌شوند، بیشتر به‌صورت پیش‌ساخته تولید و سپس نصب می‌شوند. این روش باعث تسریع در ساخت و کاهش هزینه‌ها می‌شود.

مزایای انتخاب نمای رومی به عنوان سبک طراحی

1. ایجاد حس شکوه، لوکس بودن و رفاه برای کاربران و ناظران
   نمای رومی احساس مجلل بودن و عظمت را منتقل می‌کند که به‌ویژه برای ساختمان‌های بزرگ و مهم مناسب است.
2. نورپردازی وسیع
   با استفاده از نورپردازی گسترده در این نوع ساختمان‌ها، نما رومی ساده مانند یک جواهر روشن و درخشان در شب به نظر می‌رسد.
3. پایداری در گذر زمان
   به‌دلیل قدمت این سبک، نگرانی از اینکه در آینده قدیمی و از مد افتاده به نظر برسد وجود ندارد و همواره نمای رومی ساده و شیک خواهد بود.
4. چشمگیر بودن ساختمان از نظر خریداران
   با توجه به محبوبیت شدید نمای رومی میان عموم مردم، استفاده از این سبک طراحی برای نمای ساختمان باعث افزایش تعداد متقاضیان برای خرید یا رهن می‌شود. زیرا حس لوکس بودن را به مشتریان القا می‌کند.

معایب استفاده از سبک نمای رومی

1. سبک غیر ایرانی و غربی
   این نوع نما یک سبک غیر ایرانی و غربی است. با توجه به فرهنگ و معماری غنی و قدرتمند ایرانی، گسترش نمای رومی و جایگزینی عناصر غربی به‌جای ایرانی می‌تواند تهدید بزرگی برای نمای کلی شهر و حفظ اصالت معماری ایرانی باشد.
2. استفاده بیش از حد و غیرمنطقی از سطوح و حجم‌های پیش‌ساخته سنگی
   اگرچه استفاده بیش از حد از سطوح و حجم‌های پیش‌ساخته سنگی در نما رومی ساختمان باعث ساخت نماهای سنگی مدرن می‌شود، اما می‌تواند منجر به بروز تعارضات فرهنگی و اجتماعی جدی شود. تقلید از معماری و نمای کلیساها و کاخ‌های اروپایی تغییر در ذائقه معماری مردم را نشان می‌دهد و انتظارات جدیدی را در طراحی سازه‌های شهری ایجاد می‌کند.
3. پیچیدگی و هزینه بالا در اجرای این سبک
   اجرای نمای رومی یکی از دشوارترین و گران‌ترین نماها است. این دشواری و هزینه به‌ویژه در اجرای نماهای سنگی بیشتر احساس می‌شود.
4. افزایش وزن ساختمان
   استفاده از این سبک به دلیل وجود جزئیات زیاد با ضخامت بالا و نیاز به زیرساخت‌های فلزی، باعث افزایش وزن ساختمان می‌شود.

چگونگی استعلام و برآورد قیمت نمای رومی

از آنجا که نمای رومی شامل اجزای مختلف و متنوعی است، روش استعلام و برآورد قیمت آن کمی پیچیده‌تر خواهد بود. برای پیشبرد این اصل، معمار پروژه باید مستنداتی شامل تمامی اجزای مورد نیاز با جزئیات دقیق تهیه و ارائه کند. معمار پس از انتخاب متریال و آماده شدن نقشه‌های اجرایی می‌تواند هزینه مربوط به اماده‌سازی زیرساخت اجرایی، خرید متریال( سنگ، سیمان،…)، دستمزد اجرای آن و هزینه‌های مربوط به خرید و نگه‌داری تجهیزات را محاسبه کند.

کاربرد واقعیت مجازی در طراحی نمای رومی

واقعیت مجازی (VR) به‌عنوان یکی از پیشرفته‌ترین فناوری‌های روز، در حوزه معماری و طراحی نما کاربردهای گسترده‌ای پیدا کرده است. در طراحی نمای رومی، که شامل جزئیات پیچیده، ستون‌ها، قوس‌ها و طرح‌های برجسته است، استفاده از واقعیت مجازی می‌تواند فرآیند طراحی و تصمیم‌گیری را بهبود بخشد. این فناوری به کاربران اجازه می‌دهد تا قبل از اجرای پروژه، نمای موردنظر را از زوایای مختلف مشاهده کرده و تغییرات لازم را اعمال کنند. این قابلیت به‌ویژه برای نماهای رومی که اغلب به جزئیات و تناسبات خاصی نیاز دارند، بسیار ارزشمند است.

طراحی نمای رومی معمولاً به دلیل پیچیدگی‌های آن مستلزم دقت بالایی است. استفاده از واقعیت مجازی در مرحله طراحی، امکان شناسایی خطاهای احتمالی در تناسبات، مقیاس‌بندی یا استفاده از مصالح را فراهم می‌کند. این امر به کاهش خطاهای اجرایی و در نتیجه صرفه‌جویی در هزینه‌ها منجر می‌شود. علاوه‌ بر این طراح می‌تواند انواع متریال‌ها مانند سنگ‌های تراورتن یا پرسلان را در محیط مجازی با عینک واقعیت مجازی امتحان کند و بهترین ترکیب رنگ و بافت را برای نما انتخاب کند. همچنین می‌تواند انواع نورپردازی در شب را روی نما مشاهده و بررسی کند.

جمع بندی

نمای رومی فقط یک انتخاب طراحی نیست؛ بلکه بیانی از ظرافت و میراث معماری است. توانایی این سبک در تبدیل ساختمان‌های معمولی شهری به شاهکارهای ماندگار، آن را به گزینه‌ای محبوب برای پروژه‌های مسکونی و تجاری تبدیل کرده است. با این وجود طراحی نماهای رومی زمانی موفقیت‌آمیز خواهد بود که با دقت در جزئیات، انتخاب صحیح متریال و بهره‌گیری از متخصصان مجرب انجام شود. در عین حال نیز با هویت معماری و فرهنگ بومی منطقه تطابق داشته باشد.

سوالات متداول