طراحی حمام: تحول در فناوری، ارگونومی و راحتی روزمره

زمان مطالعه: 5 دقیقه

مقدمه

در سال‌های اخیر، حمام‌ها دیگر فقط فضاهایی برای انجام کارهای روزمره و بهداشتی نیستند. آن‌ها به محیط‌هایی هوشمند و طراحی‌شده تبدیل شده‌اند که در آن‌ها نه‌تنها نیازهای فیزیکی، بلکه جنبه‌های شناختی و حسی انسان نیز در نظر گرفته می‌شود. اما نکته مهمی که همیشه باید به آن توجه داشت این است که فناوری‌های پیشرفته لزوماً به معنای تجربه‌ای بهتر نیستند. در واقع، این ویژگی‌های ساده، کاربردی و شهودی هستند که بیشتر در ذهن می‌مانند و حس راحتی و رضایت ایجاد می‌کنند.

رویکردهای نوین طراحی، بر اساس اصول ارگونومی انسان‌محور توسعه یافته‌اند؛ یعنی طراحی از نیازها و محدودیت‌های انسانی آغاز می‌شود. نتیجه این رویکرد، تجهیزاتی است که به‌طور هوشمند با حضور، رفتار و ترجیحات کاربر سازگار می‌شوند. تجهیزاتی مانند توالت‌هایی با امکانات خودکار، شیرهای لمسی، سیفون‌های مخفی و کنترل دمای شهودی، نه‌تنها به آسایش و دسترسی بهتر کمک می‌کنند، بلکه مصرف آب و انرژی را هم بهینه می‌سازند.

ISH 2025 فرانکفورت: تمرکز بر پایداری در طراحی حمام

در نمایشگاه ISH 2025 که در شهر فرانکفورت برگزار شد، شرکت VitrA مجموعه‌ای از نوآوری‌های خود را با شعار “طراحی برای زندگی” معرفی کرد. این نوآوری‌ها بر پایداری، ماژولار بودن و تطبیق‌پذیری با نیازهای کاربران تمرکز داشتند. از سیستم‌های برنامه‌ریزی ماژولار گرفته تا فناوری‌هایی با تمرکز بر بهداشت، بهره‌وری آبی، دسترسی آسان و ارزیابی اثرات زیست‌محیطی؛ همه نشان‌دهنده رویکردی جامع و چرخه‌محور به طراحی فضاهای بهداشتی هستند.

طراحی برای زندگی روزمره: بازتعریف چیدمان حمام

چیدمان و طراحی حمام فقط مربوط به جای‌گیری وسایل نیست؛ بلکه نحوه حرکت، استفاده و حتی آرامش ما را نیز تعیین می‌کند. با توجه به تنوع روزافزون فضاهای معماری، طراحان امروزی به حمام‌ها به عنوان فضاهایی انعطاف‌پذیر و وابسته به زمینه و نیاز کاربر نگاه می‌کنند.

• چیدمان گوشه‌ای (Corner Layout): برای حمام‌های کوچک یا مهمان مناسب است. با قرار دادن سینک و توالت در زاویه‌های متصل به هم، هم فضای رفت‌وآمد حفظ می‌شود و هم حس جمع‌وجور بودن به وجود می‌آید.
• حمام‌های یک‌دیواره (One-Wall Bathrooms): رایج‌ترین نوع چیدمان، که در آن همه عناصر اصلی مانند دوش، سینک و توالت روی یک دیوار قرار می‌گیرند. این چیدمان در آپارتمان‌های باریک شهری بسیار کاربردی است و لوله‌کشی را ساده‌تر می‌کند.
• تجهیزات مستقل (Freestanding Fixtures): مانند وان‌های مستقل یا روشویی‌های جزیره‌ای، حس لوکس و طراحی مجسمه‌وار به فضا می‌دهند. این نوع چیدمان بیشتر در حمام‌های مستر یا طراحی‌های باز استفاده می‌شود.

برای رسیدن به بهترین نتیجه، انتخاب اجزایی که با فضای موجود در طراحی حمام هماهنگ باشند و در کنار هم جلوه خوبی داشته باشند، ضروری است.

VitrA Grid: رویکرد ماژولار در طراحی حمام

مجموعه VitrA Grid سیستم ماژولاری برای طراحی حمام معرفی می‌کند که امکان ترکیب المان‌هایی مانند روشویی، قاب‌ها، آینه، نورپردازی، کابینت و لوازم جانبی را در پیکربندی‌های متنوع فراهم می‌سازد. ساختار این مجموعه بر پایه طراحی باز و نمایان است که نه‌تنها وظیفه نگهداری فیزیکی دارد، بلکه نظم‌دهنده فضا نیز محسوب می‌شود.

این سیستم انعطاف‌پذیر هم امکان استانداردسازی دارد و هم قابلیت شخصی‌سازی را فراهم می‌کند. بنابراین می‌توان آن را برای فضاهای کوچک شهری تا حمام‌های بزرگ‌تر و مجهز به کار برد، بدون آن‌که انسجام بصری از بین برود.

در راستای استراتژی پایداری برند، دو محصول جدید معرفی شده‌اند:

• یک روشویی ساخته‌شده کاملاً از سرامیک بازیافتی
• یک درپوش توالت که ۹۲٪ از مواد بازیافتی تولید شده است

مطالعات اولیه نشان می‌دهد این محصولات می‌توانند تا ۸۰٪ کاهش در تولید گازهای گلخانه‌ای نسبت به گزینه‌های سنتی داشته باشند.

ترکیب ارگونومی، بهداشت و اتوماسیون در طراحی حمام

بیده‌ها (Bidet) که زمانی ابزارهای خاص و کمتر رایج بودند، اکنون در حال بازگشت و تبدیل شدن به بخش‌های ضروری و پیشرفته حمام‌ها هستند. مدل V-Care 3 نسل سوم سیستم‌های ترکیبی بیده-توالت است که برای مصارف خانگی و فضاهای عمومی با نیاز به بهداشت بالا طراحی شده است.

ویژگی‌های این مدل عبارتند از:

• کاسه سرامیکی بدون لبه برای سهولت در تمیزکاری
• دو جت آب قابل تنظیم (جلو و عقب)
• کنترل دمای آب و خشک‌کن
• ماژول ضدعفونی با نور UV
• فیلتر سرامیکی تصفیه هوا برای بهبود کیفیت محیط

نسخه Comfort امکان ذخیره پروفایل‌های کاربری را دارد و نسخه Essential با قیمت مناسب‌تر، امکانات پایه را ارائه می‌دهد. هر دو مدل با سیستم‌های فلاش کم‌مصرف سازگارند، اجزای الکتریکی دارای استاندارد IPX4 هستند و با لعاب آنتی‌باکتریال VitrA Hygiene پوشیده شده‌اند. طراحی حمام با آن‌ها نیز مطابق با استانداردهای دسترسی جهانی است، بنابراین برای پروژه‌های چندنسلی و بلندمدت مناسب‌اند.

قدرت آب: مهندسی هوشمند برای تأثیری بزرگ

از چاه‌های ابتدایی گرفته تا اختراع توالت فلاش‌دار در قرن ۱۶، تاریخ توالت‌ها همیشه به مدیریت و استفاده از آب وابسته بوده است. فناوری QuantumFlush با استفاده از اصول دینامیک سیالات، عملکرد فلاش را بهینه کرده است.

این فناوری با استفاده از سه خروجی در یک جمع‌کننده ضربه‌ای، جریان آشفته آب را به جریان آرام و یکنواخت تبدیل می‌کند. این امر توزیع آب را در سراسر کاسه توالت بهینه کرده و حجم مصرفی را کاهش می‌دهد.

از نظر صوتی نیز صدای این سیستم ۸.۴۵ دسی‌بل کمتر از سیستم‌های رایج است و موفق به دریافت گواهی Quiet Mark شده است. همچنین کنترل پاشش آب، مزیت مهم دیگری به‌ویژه در فضاهایی با حساسیت به پخش ذرات معلق زیستی (Bioaerosols) به شمار می‌رود.

نقشه‌برداری از پایداری: از ماده تا شاخص‌های چرخه عمر

در همین نمایشگاه، روش ارزیابی جدیدی به نام SustaINdex نیز معرفی شد که با همکاری دانشگاه‌ها توسعه یافته است. این سیستم، تأثیرات اجتماعی و زیست‌محیطی محصولات را در کل چرخه عمرشان بررسی می‌کند. این ارزیابی شامل شاخص‌هایی مانند:

• میزان بازیافت‌پذیری
• انتشار آلاینده‌ها
• تأثیر مصرف در طول زمان

هدف این سیستم، ایجاد یک پایه فنی برای بهبود مستمر محصولات با استفاده از داده‌ها و معیارهای قابل راستی‌آزمایی است.

جمع‌بندی

در نهایت، این همیشه فناوری‌های پیشرفته نیستند که باعث بهتر شدن فضا می‌شوند؛ بلکه آن ویژگی‌هایی هستند که از پیش نیازهای بدن ما را درک می‌کنند، استفاده را ساده می‌کنند و تجربه روزمره ما را بی‌سروصدا بهبود می‌بخشند.

آنچه یک حمام را واقعاً خاص می‌کند، راحتی، ایمنی و انطباق آن با نیازهای فردی ماست. با تبدیل سیستم‌های فنی به تجربیات حسی که با کمک فناوری مدیریت می‌شوند، حمام‌ها از فضاهایی صرفاً عملکردی به زمینه‌ای برای نوآوری در طراحی تبدیل شده‌اند.

به نظر می‌رسد آینده حمام‌ها، دیگر فقط در مورد نحوه استفاده ما از آن‌ها نیست؛ بلکه درباره این است که آن‌ها چطور ما را درک می‌کنند، با ما سازگار می‌شوند و هم‌زمان با ما تکامل می‌یابند.

منبع: ArchDaily

سوالات متداول